میرنشینی بەدلیس لە باكووری كوردستان، یەكێك بووە لەو میرنشینانەی سەدان ساڵ فەرمانڕواییان لە ناوچەكەدا كردووە و بایەخی زۆریان بە بنیاتنانی قەڵا و قوللە و پرد و لایەنی ئابووری داوە، هەروەها سەردەمانێك سكە و دراوی تایبەت بەخۆیان هەبووە.
بەپێی سەرچاوە مێژووییەكان، میرنشینی بەدلیس لە شاری بەدلیس لە باكووری كوردستان، لە سەردەمی عەباسییەكانەوە سەری هەڵداوە، بەهۆی یەكگرتنی پیاوماقووڵانی هۆزی ڕۆژەكی دامەزراوە و بە سەدان ساڵ دەسەڵاتیان بە پشتاوپشت واتە لە (1182-1847) لە باوك و باپیران بۆ ماوەتەوە، بنەماڵەی خانەدانی مێژوونووسی بەناوبانگ (شەڕەفخانی بەدلیسی) هەمەكارە و میری ئەو میرنشینە بوونە.
هەروەك یەكێك لە دەستكەوتە گەورەكانی بەدلیسییەكان كتێبی شەڕەفنامەیە، كە بە یەكەم كتێبی مێژووی میرنشینە كوردییەكان و بە یەكێك لە سەرچاوە گرنگەكانی مێژووی گەلی كورد دادەنرێت. شەڕەفنامە لەلایەن مێژوونووس شەڕەفەدین بەدلیسی نووسراوە، كە جگەلەوەی لەو پەرتووكە ئاماژە بە مێژووی سەدان ساڵەی میرنشینی بەدلیس كراوە، لەهەمانكاتیشدا تیشك خراوەتە سەر میرنشینەكانی دیكەی كوردستانی گەورە و ناوچەكە.
شەڕەفخانی بەدلیسی لە كتێبەكەیدا باس لە لێهاتوویی و ڕۆڵی هۆزی (ڕۆژكی) دەكات لە كاری بنیاتنان و دروستكردنی قوللە و قەڵای میرنشینی بەدلیس و قارەمانێتیی جەنگاوەرانیان لە پشتگیریکردنی میرنشینی بەدلیس و چەندین ڕۆڵی دیكەی گرنگیان.
هەروەك ئاماژەش بەوە دەكرێت، كە میر و فەرمانڕەواكانی میرنشینی بەدلیس ڕۆڵی كاریگەریان هەبووە لە بایەخدان بە بوژانەوەی ئابووریی میرنشینەكە لە هەموو ڕووێكەوە، هەروەها سەردەمێك سكە و دروای تایبەت بەخۆیان هەبووە. سەرچاوەكان :
- شەڕەفنامەی شەرەفخانی بەدلیسی.
- الدولة الصفویة، الدولة العثمانیة، تاریخ محافظە بتلیس، تأسیسات سنە 1182 فی اسیا، دول كردیة سابقة فی تركیا، دول وأقالیم انحلت فی 1847، سلالات حاكمة كردیة بدلیسیون. ویكیبیدیا.