دەکرێ بڵێین فێستیڤاڵی هەنار یەکێکە لە بۆنە دێرینەکانی کوردستان، کە ڕەگ و ڕیشەی لە بیروباوەڕی خەڵک لە سەردەمی کۆندا هەیە، کە لە کاتی دروێنەی هەناردا وەک هێمایەک بووە بۆ سوپاسگوزاری. بەگشتی سەرچاوەی ئەم فێستیڤاڵە بە بڕوای مێژوونووسان دەگەڕێتەوە بۆ ڕێوڕەسمی نەریتی زەردەشتی، کە هەموو ساڵێک لە قۆناغێکی پاییزدا بەڕێوە دەچوون.

 فێستیڤاڵی هەناری هەورامان گەورەترین فێستیڤاڵی ڕنینەوەی هەنارە، کە لە چوار گوندی (بێلبەر، سێلین، ژیوار و ناڤ) لە ناوچەی هەورامان بەڕێوە دەچێت. لەم فێستیڤاڵەدا خەڵکی گوندەکە بە خۆشی و بە جۆش و خرۆشەوە بەشداریی ئاهەنگەکە دەکەن، بۆ ناساندنی کولتوور و نەریتە دێرینەکانیان بەو گەشتیارە جۆراوجۆرانەی، کە دێنە ئەوێ، جگە لە پاراستن و پێشخستنیان. بەرهەمی هەنار لەم کەرتەدا کوالێتیی بەرزە.

 لە کولتوورە نەریتییەکانی فێستیڤاڵی هەناردا، ئەرکەکان بە جیا بۆ ژن و پیاو دیاری دەکرێن. بۆ نموونە، لەم فێستیڤاڵەدا ژنان بەرپرسیارن لە چێشتلێنان و دروستکردنی کاری دەستی، بەتایبەتی لە شارە ڕەسەن و سەرەکییەکانی فێستیڤاڵی هەنار، واتە هەورامانان و پاوە.

 لە فێستیڤاڵی هەناردا پێویستە پیاوان چالاکییەکانی وەک ئامادەکردنی کەرەستەی خۆراکی سەرەتایی و کاری دەستی و خزمەتکردنی گەشتیاران ئەنجام بدەن. هەروەها ڕێکخستنی بەرهەمەکە لە کاتی فێستیڤاڵەکەدا بەشێکە، کە لەلایەن ژن و پیاوەوە بە هاوبەشی ئەنجام دەدرێت.

 فێستیڤاڵی هەنار ڕەگ و ڕیشەی لە مێژوو و فەرهەنگی کورددا هەیە و هێمای سوپاسگوزاری و پەیوەندیی نێوان مرۆڤ و سروشتە. داب و نەریتی ئەم ئاهەنگە جۆراوجۆرە، بەڵام بەزۆری سەمای فۆلکلۆر، مۆسیقای نەریتی، پێشانگای پیشەسازی، چێشتلێنان لە خواردنە كوردەوارییەکان و پێشبڕکێی جۆراوجۆر لەخۆ دەگرێت.