-
-
شا ناسیکو (نور-ئاداد) (؟-880پ.ز)
شا ناسیکو، بە زمانی ئەکەدی پێی دەڵێن (نور-ئاداد) (؟-880پ.ز) یەکێکە لەو شایانەی کە شای ناوچەیەکی لۆلۆییەکان بووە، واتا شای شاری داگار (دەگارا) یان دیاکرا بووە و هەندێ سەرچاوەش دەڵێن سەرۆکهۆزێکی نەتەوەی لۆلۆییەکان بووە و دواتر خۆی کردووەتە شای شاری
-
حکوومەتی زەند
(حكوومهتى زهند) یهكێكی تر بوو لهو دهسهڵاته كوردییانهى بۆ ماوهی نیو سهده فهرمانڕهوایهتیی وڵاتی (ئێرانی ئێستا)ی كرد. ئهو دهسهڵاته ئهگهرچى به ناوی مێژووى ئێرانهوه تۆمار كرا و میرهكانی جگه له دامهزرێنهرهكهى (كهریم خانى زه
-
حكوومەتى هەرێمی كوردستان
بە درێژایی زیاتر لە 100 ساڵەى قۆناغی مێژووی هاوچەرخی كورد، دامەزراندنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە (4ی تەمووزی 1992)دا بە یەكەمین ئەزموونی حوكمداریی كوردی دادەنرێت كە سەرباری بەرفراوانیی ناسینی لەسەر ئاستی جیهان، زۆرترین تەمەنی بەڕێ كردووە. واتە هی
-
دەوڵەتی مەلیکیی شێخ مەحموودی حەفید
یەكەمین دەسەڵاتی كوردى لەسەر ئاستی كوردستان، لە بەشی باشوور و لەو بەشەش لە ناوچەی سلێمانی دامەزرا. ئەوەش كاتێك كەسایەتییەكی دیار و ناسراوی ناوچەكە، بە ناوی شێخ مەحموود، شەرەفی سەرۆكایەتیی ئەو دەسەڵاتە كوردییەی پێ درا.
شیخ مەحموود كوڕى شێخ سەعید كو
-
زولفەقار خان (1529-1530ز)؛ سەرداری نەبەردی کورد و والیی بەغدا
زولفەقار خان کوڕی ئهخوهت خان، یان تهیموور خانی کهڵهوڕه که بهشێکن له کوردانی لوڕ. ساڵ و شوێنی لەدایکبوونی زولفەقار خان نهزانراوه. ئەم کەسایەتییە ناودارەی کورد لەسهر شێوازی پهروهردهی ئهو سهردهمه، که شێوازێکی سهربازی بووه، پهروه
-
-
كۆماری ئارارات لە مێژووی شۆڕشی ئاگری داغدا
یەكێك لە ڕووداوە سیاسییە هەر گەورەكانی ئەم قۆناغە مێژووییە، گەیشتنی كورد بوو بە سیستەمێكی سیاسیی نوێ كە ڕاگەیاندنی (كۆمار) بوو. ئەوەش پێشكەوتووترین سیستەمی سیاسی بوو لەو قۆناغە مێژووییە و لە سەرتاسەری جیهاندا. یەكەمین سیستەمی كۆمارییش كە كورد پێ ئا
-
کاشییەکان؛ دانیشتوانی کۆنی کوردستان
كاشییەكانیش وەك كۆمەڵێكى ترى كوردستان لە قۆناغى مێژووى كۆندا، سەرباری ئەوەی مێژووییەكیان بۆ خۆیان لەو قۆناغەدا دروست كرد، لایەنێكی ترى شارستانیەتى كوردستانیان پیشانی سەردەمەكە و دواى خۆیان دا. ئەو لایەنەش بۆ مێژووى كوردستان لەلایەك و مێژووى كورد، ك
-
لۆلۆبییەکان؛ دانیشتوانی کۆنی کوردستان
لۆلۆبییەكان دووەمین كۆمەڵی دانیشتوانی كوردستان بوون کە لە قۆناغی مێژووى كۆندا ناویان چووبێتە تۆمارەكانی مێژووەوە. دەركەوتنی ئەوانیش بۆ سەرەتاكانى هەزارەی سێیەمى پێش زایین دەگەڕێتەوە، كاتێك لە تۆمارى پادشایانی سۆمەری و ئەكەدی و ئاشووری، یەك لەدوای ی