-
کرماشان.. شاری شوێنەوارە دێرینەکانی کورد
کرماشان، یەکێکە لە کۆنترین شارەکانی کوردستان، کە مێژووی دروستبوونی بۆ سەدەی چوارەمی زایینی دەگەڕێتەوە و پایتەختی ساسانییەکان بووە. ئەم شارە، گەورەترین شاری کوردنشینی رۆژهەڵاتی کوردستانە و پاڵی داوە بە کێوی تاقۆسانەوە.
تاقۆسان گەورەترین شوێنەواری
-
قەڵای هەولێر لە ڕیزبەندی دە سەمەرەترین بیناسازیی جیهانە
پێگەی هەواڵ و شرۆڤەی (انتخاب)ی ئێرانی لە وتارێکدا باسی ١٠ لە سەمەرەترین بیناسازییەکانی جیهان دەکات، کە لە کاتی خۆیدا زۆر پێشەنگ و پێشکەوتووتر لە زەمانی خۆیان و باقی شوێنەکانی دیکەی جیهان بوون. ئەم وتارە بە وێنەیەکی گەورەی قەڵای هەولێرەوە چاپکراوە،
-
قەڵای ئامەد و باخەکانی هەڤسال
قەڵای ئامەد و باخەکانی هەڤسال، دوو دیمەنی مێژوویی و سروشتی باکووری کوردستانن کە بە هۆی تایبەتمەندییە جیاوازەکانیانەوە بوونەتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش و گەشتیاریی جیهانی. ئەم دوو ناوچەیە بۆیە بەیەکەوە دەناسرێن، چونکە لە ڕووی جوگرافییەوە تێکەڵن و پێکەوە ه
-
كەنیسەی ئاخ تەمار لە گەورەترین دورگەی دەریاچەی وان
كەنیسەی ئاخ تەمار، كەنیسەیەكی كۆنی ئەرمەنییەكانە دەكەوێتە ناو دوورگەی ئاخ تەمان لەناو دەریاچەی وان، كە ٤٥ كیلۆمەتر لە شاری وانەوە دوورە، بەهۆی بوونی ئەو كەنیسەیە كە شوێنێكی تایبەت و پیرۆز بووە بۆ ئەرمەنییەكان، لەنێوان ساڵانی ٩٠٨ تاكو ساڵی ١٠٢١ تایب
-
قەڵای سەڵاحەدینی ئەیووبی
قەڵای سەڵاحەدینی ئەیووبی، قەڵای سەهیۆن، یان قەڵای کوڕ، یەکێکە لە گرنگترین شوێنەوارەکانی سەردەمی سەدەکانی ناوەڕاست بە ڕووبەری درێژی ٧٤٠ مەتر و پانی نزیکەی٢٠ دۆنم، دەکەوێتە شارۆچکەی (حفە) لە ڕۆژهەڵاتی پارێزگای لازقیەی سوریا.
بە پێی سەرچاوە مێژووییەک
-
پەیکەرە شوێنەوارەکانی چیای نەمروود لە باکووری کوردستان
چیای نەمروود، یان نەمروود داغ، لە شوێنەوارە گرنگ و سەرنجڕاکێشەکانی کوردە لە باکووری کوردستان. ئەم شوێنەوارە لەبەر چەند گرنگییەکی تایبەت، لە ساڵی ١٩٨٧ لە ناو لیستی کەلەپووری جیهانی (یونسکۆ) تۆمارکراوە.
شوێنەواری چیای نەمروود، دەکەوێتە دووری ٤٠ کیلۆ
-
قەڵای هەولێر...هەزاران ساڵە بە پێوە وستاوە و هەمیشە زیندووە
فۆتۆ: محەمەد دەرگەڵەیی
قەڵای هەولێر، لە دەگمەنترین شوێنەوارە گرنگ و کۆنەکانی کوردستانە، لە رووی ئاستی جیهانیش تایبەتمەندی خۆی هەیە، مێژووی قەڵای هەمیشە زیندووی هەولێر بۆ نزیکەی شەش هەزار ساڵ پێش ئێستا دەگەڕێتەوە، بە بەردەوامبوونی کاری بە دواداچوون
-
-
گوپکلی تەپە، یەکەمین پەرەستگای جیهان
گوپکلی تەپە، گری مراز، یان خرابەی هیشک لە شوێنەوارە کۆن و گرنگەکانی کوردە لە پارێزگای ئۆرفای باکووری کوردستان، ئەم شوێنەوارە لەبەر کۆنیی و دۆزراوە سەیر و سەمەرەکانی بە خاڵی سفری مێژوو دادەنرێت.
هەڵکەوتەی جۆگرافیایی ئەم شوێنەوارە دەکەوێتە ناوچەی ئە
-
بێستوون
بێستوون بە هۆی قەبارە و نووسینە مێژووییەکەی لە گرنگترین و بەناوبانگترین بەردنووسراوەکانی جیهانە کە مێژووەکەی بۆ سەردەمی دەسەڵاتداری ئەخمینییەکان (٥٢٠ پێش زایین) دەگەڕێتەوە، تێیدا باس لە سەرکەوتنی پاشا داریۆشی ئەخمینی بە سەر گئۆمات کە سەرکردەیەکی ئا